خاک مناسب تولید آجر

خاک مناسب تولید آجر و نحوه تولید آن

آجر را می توان یکی از پرکاربردترین مصالح ساختمانی دانست که همه افراد با آن آشنایی دارند. اما سوالی که شاید بسیاری آن را ندانند، این است که بهترین خاک مناسب تولید آجر چیست؟

مناسب‌ترین خاک برای تولید کردن آجر خاک رس است. خاک رس در انواع مختلفی وجود دارد ولی غالباً برای تهیه آجر از خاک رس آبرفتی استفاده می‌شود. خاک رس آبرفتی یک نوع خاک است که در نزدیکی سطح زمین وجود دارد و اغلب آجرهای روسی نیز به کمک آن تهیه و تولید می‌شود. اندازه خاک رسی که در گل آجر وجود دارد از اهمیت بالایی برخوردار است. اگر در تهیه آجر، خاک رس بیش از اندازه مورد استفاده قرار بگیرد گل آجر را تو پر می‌کند اما سبب ترک خوردن خشت در زمان خشک شدن آن نیز می‌شود.

 فرآیند تولید آجر به چه صورت است؟

• استخراج و آماده‌سازی خاک رس

اولین مرحله برای ساختن آجر استخراج و همچنین آماده سازی خاک رس است. پس از انتخاب خاک رس مناسب با خرد کردن، غربالگری و هواگیری آن را آماده می‌کنند.

• مخلوط کردن و شکل دادن

بعد از اینکه خاک رس آماده شد، آن را به همراه مواد افزودنی که از اصلی‌ترین مواد تشکیل دهنده آجر محسوب می‌شوند و همچنین آب مخلوط می‌کنند تا یک ترکیب همگن شکل بگیرد. بعد از انجام این عملیات این مخلوط به وسیله تکنیک‌های مختلف مثل اکستروژن، قالب‌گیری و یا پرس به آجرهای جداگانه تبدیل می‌شود.

قالب گیری بدین معنا است که مخلوط خاک رس را با فشار دادن در قالب‌های آجری قرار می‌دهیم. این در حالی است که اکستروژن وسط یک ماشین صورت می‌گیرد که مخلوط را به وسیله قالب وارد می‌کند تا ستون‌های طولانی از خاک رس ایجاد شود و بعد از آن، این ستون‌ها را به آجرهای جداگانه تقسیم می‌کنند.

• خشک کردن

زمانی که آجرها به صورت کامل شکل گرفتند، تحت فرایند خشک شدن قرار می‌گیرند تا تمام رطوبت‌های اضافی آنها گرفته شود. این مرحله به منظور جلوگیری کردن از ترک و تاب برداشتن آجرها در زمان پخت صورت می‌گیرد که امری بسیار مهم تلقی می‌شود. فرایند خشک کردن را به صورت طبیعی و یا با خشک کردن هوای آجر در  مکان‌های ذخیره سازی در هوای کاملاً آزاد و یا استفاده کردن از  خشک کن تخصصی صورت می‌گیرد.

• پخت و خنک شدن آجر

پخت آجر آخرین مرحله و همچنین اصلی‌ترین مرحله در تولید آجر محسوب می‌شود. این کار شامل قرار دادن آجرهایی که به صورت کامل خشک شده‌اند در تنور است. فرآیند پخت آجرها سبب می‌شود که ذره‌های خاک رس به صورت کامل با یکدیگر جوش خورده و در مرحله آخر یک آجر با دوام و جامد به دست بیاید. بعد از اینکه آجرها کاملاً پخته شدند، به آنها اجازه داده می‌شود تا همان جا درون کوره خنک شوند.

روش‌ های ساخت آجر

روش تولید آجر ‌می‌تواند به صورت اتوماتیک و یا به صورت دستی باشد که این تفاوت‌ها در کارایی و همچنین کیفیت آجرهای تولیدی تاثیر بسزایی دارد. مرحله‌های ساخت آجر به دو صورت تر و خشک انجام می‌شود، این دو روش درجه اتوماسیون و همچنین استفاده کردن از نیروی انسانی متفاوتی را دارند.

 تولید آجر به روش سنتی:

تولید آجرهای سنتی به صورت کاملاً دستی بوده و به وسیله نیروی انسانی نیز انجام می‌شود. فرآیند فرم‌ دهی خاک رس به آجر، تخمیر و همچنین فشرده سازی آجرها به وسیله کارگران زبده صورت می‌گیرد. بعد از تشکیل آجرها برای خشک شدن آنها به صورت طبیعی در آفتاب قرار داده می‌شوند.

تولید آجر به روش نیمه اتومات:

در روش نیمه اتومات کوره پخت آجرها از نمونه هوفمن اتوماتیک است. در مرحله پخت آجرها درون کوره قرار گرفته  به وسیله فرآیند اتوماتیک به صورت کامل پخته می‌شوند. اما مرحله قبلی مثل تشکیل و همچنین فشرده‌سازی آجرها به صورت کاملا دستی به وسیله انسان‌ها انجام می‌شود.

تولید آجر به روش تمام اتومات:

در این نوع روش همه مرحله‌های تولید آجر از تشکیل و همچنین فشرده سازی تا مرحله پخت و خشک کردن کاملا اتوماتیک صورت می‌گیرد. از تجهیزات اتوماتیک و ماشین آلات به منظور تولید و پردازش آجرها استفاده می‌شود. در این فرآیند نیاز دخالت انسانی به حداقل ممکن رسیده است.

جدول روش های تولید آجر

نکاتی در مورد ساخت آجر

• برای ساختن آجرهایی با کیفیت بالا باید از خاک رسی استفاده کنید که کاملاً مرغوب باشد.
• قالب‌گیری و پخت آجرها حتماً باید به صورت اصولی انجام شود تا آجرها صاف و با دوام باشند.
• آجرهایی که پخته شده‌اند باید به صورت اصولی و استاندارد خنک شوند تا از ترک خوردن آنها جلوگیری شود.

با مواد تشکیل دهنده آجر بیشتر آشنا شویم

در مطالب زیر می‌پردازیم به معرفی کردن مواد تشکیل دهنده آجر و همچنین این مواد را مورد بررسی قرار می‌دهیم:

خاک رس: پایه آجر

خاک رس یکی از اولین ماده‌هایی است که در تولید آجر به کار می‌رود. خاک رس به عنوان پایه‌ای عمل می‌کند که مقاومت، استحکام و همچنین ویژگی‌های مد نظر را به محصول نهایی می‌بخشد. کیفیت خاک رسی که برای آجرها مورد استفاده قرار می‌گیرد در دوام و عملکرد کلی آنها تاثیری بسزایی می‌گذارد. غالباً از انواع خاک‌های رس مختلف مثل خاک رس آتشی و شیل استفاده می‌شود که هر کدام به نوبه خود خواص خاصی دارند.

سایت www.brickhunter.com در مقاله آجر چگونه ساخته می شود می نویسد:

The main ingredient of most bricks is clay. It always has been. There are certain clay minerals that are more suited to making bricks and often the location of the clay can have an impact on the colour of the end product.
Another big component is sand and some bricks also contain other additives such as lime, iron oxide and magnesia which offer other benefits. The final crucial ingredient in the brick making process is water

ماده اصلی اکثر آجرها خاک رس است. همیشه بوده است. کانی‌های رسی خاصی وجود دارند که برای ساخت آجر مناسب‌تر هستند و اغلب محل قرارگیری خاک رس می‌تواند بر رنگ محصول نهایی تأثیر بگذارد.
یکی دیگر از اجزای مهم ماسه است و برخی از آجرها همچنین حاوی مواد افزودنی دیگری مانند آهک، اکسید آهن و منیزیم هستند که فواید دیگری نیز دارند. آخرین عنصر حیاتی در فرآیند ساخت آجر آب است.

مواد افزودنی: افزایش خواص آجر

یکی دیگر از مواد‌های تشکیل دهنده آجر افزودنی‌هایی بوده که در مخلوط خاک رس جای داده می‌شود. این مواد افزودنی شامل سولفات، سدیم، خاکستر بادی، آهک، منیزیم، کانی‌های آهن، فسفات و غیره است. این مواد هر کدام به نوبه خود سبب افزایش استحکام و همچنین کیفیت آجرها می‌شوند.

یکی از با کیفیت ترین اجرها، اجرنما سفید است که در نمای خارجی و داخلی ساختمان استفاده می شود که بسته به نوع آجر ،رنگ و ابعاد ،برند و محل خرید قیمت متغیری دارد اما به طور کل اجرنما سفید گران تراز دیگر اجر ها است،با این وجود به دلیل مزایای زیاد ان ارزش سرمایه گذاری را دارد .

آب: عامل اتصال

آب نیز یکی از موادهای اصلی تشکیل دهنده آجر بوده که به عنوان عامل وصل کننده در فرایند تولید آن عمل می‌کند. در اصل آب به تشکیل دادن یک مخلوط خاک رس که کاملاً انعطاف پذیر باشد کمک زیادی می‌کند و می‌تواند شکل آجر را به خود گرفته و در زمان خشک و پخته شدن فرم خود را به صورت کامل حفظ می‌کند.

 ویژگی خاک آجر پزی

خاک آجرپزی باید حتماً تمیز باشد. مواد اضافی مثل ریشه درختان، ذره‌های چوب و دانه‌های درشت با روش سرند کردن به صورت کامل جمع آوری می‌شوند. اگر خاک مورد نظر کلوخه و دانه‌های به هم چسبیده دارد، اول دانه‌های خاک را خشک می‌کنیم و بعد از خرد کردن، آنها را غرقاب کرده و دانه‌های اضافی آن را جدا می‌کنند.

بعد از آماده شدن درست خاک آن را به قسمت ساخت خمیر می‌برند. اگر رنگ آجر برای شما دارای اهمیت باشد باید از خاکی استفاده کنید که بتواند رنگ مورد نظر شما را تامین نماید.مانند اجرنما قرمز که با مواد افزودنی داخلش بعداز خشک شدن به رنگ قرمز در میاید،و یکی از محبوب ترین اجرنما ها است و در دکوراسیون داخلی خانه،نمای ساختمان و محوطه سازی و… بسیار مورد استفاده قرار می گیرد .

از خاک رس، کدام آجر درست می شود؟

از خاک رس، آجرهای سفالی ساخته می‌شود. سفال یکی از متداول‌ترین مصالح ساختمانی است که  اکثر ساختمان‌ها مورد استفاده قرار می‌گیرد. آجر سفالی از ترکیب آب و خاک رس در اندازه‌های مشخص شده ساخته می‌شود و بعضی مواقع نیز ماسه به عنوان سنگدانه به این مخلوط اضافه می‌گردد. آجرهای سفالی یکی از بهترین نوع آجرها است که از محبوبیت بالایی برخوردار بوده و طرفداران زیادی را نیز به خود اختصاص داده است.

 آجر نما نسوز

یکی از پرترفدار ترین و متنوع ترین آجر ها آجرنما نسوز است ،این آجرنما در مقابل در مقابل نفوذ رطوبت و آب و اتش سوزی مقاومت بسیاری دارد که میتوانید در نمای ساختمان ، محوطه ها و… استفاده کنید به علاوه کارایی و تنوع بسیار ان قیمت مقرون به صرفه ایی هم دارد که به راحتی بتوانید از تنوع زیاد این آجر در نمای ساختمان استفاده کنید .