تاریخچه صنعت ساختمان سازی در ایران
تاریخ دانان و تاریخ نویسان غربی بر این عقیده هستند که اولین سازندگان سرپناه، ایرانی بودند.
ایرانیان در آن زمان به دلیل برخی از شرایط جغرافیایی نمی توانستند در غارها به زندگی خود ادامه بدهند به همین دلیل دیوارهایی به اندازه قد خود می ساختند و روی دیوارها را از چوب می پوشاندند.
این چوب ها را ما امروزه تیر می نامیم که البته جنس آن با چوب های آن روزها خیلی متفاوت تر است.
این مدل از صنعت ساختمان سازی در آن زمان بسیار رایج بود و سپس با گذشت سالها صنعت ساختمان سازی شکل پیشرفته تری به خود گرفت ونمای ساختمان ها آجری شکل شد وانواع آجرنما نسوز در بازار ایران رونق گرفت و باعث استحکام ساختمان ها بیشتر شد وبه این مرحله که ما الان در آن هستیم پیش رفته است.
تاریخچه صنعت ساختمان سازی در ایران
صنعت ساختمان سازی از زمان باستان تاکنون نیز در کشورمان ایران وجود داشته و تا به الان نیز همچنان ادامه دار است.
اکثر معماری ها و بناهای بی نظیر و منحصر به فرد گویای این مطلب است که در گذشته به ساختمان و معماری اهمیت زیادی می شده است.
نمونه ای از این تمدن تاریخی را می توان به تخت جمشید، پاسارگاد و صخره های بیستون اشاره کرد.
هر کدام از این ساختمان ها و معماری به کار رفته در آنها جزء آثار باستانی بسیار ارزشمند است. تاریخچه ساخت و ساز در ایران قدمت طولانی مدت دارد.
انسان های اولیه در آن زمان نیز برای حفاظت از خود در بلاهای طبیعی همچون حیاوانت وحشی به دنبال سرپناهی برای خود بودند.
آنها از شاخه درختان و استخوان های حیوانات یک پوشش گیاهی برای خود می ساختد و از آن به عنوان یک سرپناه استفاده می کردند.
البته در طول این سالها و با گذشت هزاران سال از آن صنعت ساختمان سازی پیشرفت زیادی داشته است. و از مصالح جدید تر مانند انواع مختلف آجرها با رنگ های متفاوت مانند آجر طوسی ، آجر سفید ، آجر گلبهی و…در مصالح ساختمانی استفاده شد
دوره تاریخی | ویژگیهای معماری | مصالح اصلی | بناهای شاخص |
---|---|---|---|
پیش از تاریخ | سرپناههای ساده از چوب و شاخه | چوب، سنگ | – |
باستان (هخامنشی، اشکانی، ساسانی) | بناهای عظیم و باشکوه، استفاده از آجر و سنگ | سنگ، آجر، چوب | تخت جمشید، پاسارگاد |
اسلامی | تلفیق معماری ایرانی و اسلامی، گنبدها و ایوانها | آجر، گچ، کاشی | مسجد جامع اصفهان، مسجد جامع یزد |
معاصر | ساختمانهای بلندمرتبه، استفاده از بتن و فولاد | بتن، فولاد، شیشه | برج میلاد، برج آزادی |
مصالح مورد استفاده در ساختمان های قدیمی
در گذشته از مصالح ساده و دم دست برای ساختمان سازی استفاده می شد. معمولا افراد براساس منطقه جغرافیایی و تکنولوژی های دسترسی خود مصالح را انتخاب می کردند.
مصالح به کار رفته در ساختمان سازی قدیمی سنگ، خاک سفالی، چوب و خشت بود. سنگ یکی از مصالح پرکاربرد آن زمان بود که از آن در ساخت ساختمان بزرگ و باشکوه استفاده می شد.
سنگ هایی همچون مرمر، آهکی، گرانیت و آهک سنگ ازجمله مصالحی بود که در ساختمان سازی آن زمان استفاده می شد.
از خاک سفالی نیز برای ساخت اجزای مختلف ساختمن همچون آجرها و يا، بلوک ها و سقف ها به کار می رفت.
چوب نیز در ساخت درب و پنجره ها و اسکلت ساختمان استفاده می شد. البته در مناطقی که منابع چوب محدود بود از خشت به عنوان یک جایگزین در ساختمان های خشتی در مناطق خشک و بیابانی به کار می رفت.
به نقل از سایت:designingbuildings.co
Timber is one of the earliest materials used to build shelters. Initially, this would have started with tree branches used to form frameworks that would be covered with leaves or skins and smaller branches. This progressed to the creation of cruck-framed houses which led to the creation of timber-framed construction with wattle and daub or brick infill panels. Timber is still used in a wide range of traditional and modern constructions.
الوار یکی از اولین مصالحی است که برای ساخت سرپناه استفاده می شد. در ابتدا، این کار با شاخه های درخت شروع می شد که برای تشکیل چارچوب هایی که با برگ یا پوست و شاخه های کوچکتر پوشانده می شد، استفاده می شد. این امر منجر به ایجاد خانههایی با اسکلت چوبی شد که منجر به ایجاد ساختمانهایی با قاب چوبی با چوب و داوب یا پانلهای پرکننده آجری شد. چوب هنوز هم در طیف وسیعی از ساخت و سازهای سنتی و مدرن استفاده می شود.
چالشهای ساختمان سازی
صنعت ساختمان سازی یکی از پایه های توسعه شهری و روستایی است که اغلب با برخی از چالش ها مواجه است.
از مهمترین این چالش ها می توان به زمان بندی پروژه ها، اقتصاد، محدودیت زمانی، نگرانی های زیست محیطی، تضمین کیفیت و دوام ساختمان و همچنین افزایش هزینه ساخت و ساز اشاره کرد.
البته صنعت ساختمان سازی همیشه در تلاش است تا با بکارگیری راهکارهای خلاقانه موجب کاهش هزینه ها و افزایش کارآیی شود.
البته در این راه فناوری های جدیدی هستند که نقش بسیار مهمی را ایفا می کنند. یکی از راهکارهای خلاقانه و هوشمندانه استفاده از وال پست است.
استفاده از وال پست موجب مدیریت فضا و استحکام سازی سازه می شود. معماران و طراحان برای داشتن فرصت برای طراحی فضای داخلی آن هم با انعطاف پذیری بالا می توانند از وال پست به منظور نهایت استفاده از فضای مورد نظر استفاده کنند.
البته توسعه ساختمان های هوشمند در کنار رشد جمعیت و نیاز جامعه در کنار سایر عوامل نظیر رشد صنعت حمل و نقل و سرمایه گذاری های بزرگ در صنعت ساختمان همگی دست به دست هم می دهند تا صنعت ساختمان سازی ایران نسبت به گذشته پیشرفت خوبی داشته باشد.
در واقع به جرات می توان بیان کرد که تنها سرمایه گذاری که هیچ وقت از بین نمی رود همان صنعت ساختمان سازی در ایران است که با گذشت هزاران سال نیز همچنان به سمت پیشرفت و توسعه قدم می گذارد.
سخن پایانی
صنعت ساختمان سازی با گذشت چند دهه هنوز هم در رابطه با ساخت و ساز و معماری حرف اول را در دنیا می زند.
انسان های اولیه نیز در همان اوایل زندگی با توجه به شراط زندگی خود از مصالح ساده و ابتدایی به عنوان سرپناه برای زندگی خود استفاده می کردند.
در واقع همین مصالح ساده و ابتدایی شالوده الان ساختمان های بزرگ و باشکوه را شکل داده است.
فناوری های جدید و رویکردهای پیشرفته نقش بسیاری در صنعت ساختمان سازی داشته و موجب پیشرفت این صنعت طی این سالها شده است.